تهوع و استفراغ بارداری:
حالت تهوع در اوایل شروع بارداری بسیار معمول است. داشتن حالت تهوع اصلاً احساس خوبی نیست ولی هیچ صدمه‌ای به جنین شما نخواهد زد و معمولاً این حالت بین هفته ۱۲ تا ۱۴ بارداری از بین می‌رود.
گاهی تعدادی از خانم‌های باردار حالت تهوع و استفراغ زیاد و طاقت‌فرسایی را تجربه می‌کنند که به آن ویار دوران بارداری می گویند و می تواند خطرناک باشد لذا نیاز به درمان خاصی دارد که باید در بیمارستان صورت گیرد.
بعضی خانم‌ها فقط حالت تهوع دارند ولی بعضی دیگر استفراغ نیز می‌کنند. واژه استفراغ و تهوع صبحگاهی، شما را به اشتباه می‌‌‌اندازد. شما ممکن است حالت تهوع و استفراغ را در هر زمانی از شبانه روز داشته باشید و بعضی مواقع، برخی از خانم‌ها این احساس را در تمام طول روز دارند.
تصور می‌شود که در ۱۲ هفته اوایل بارداری تغییر در هورمون‌ها یکی از عوامل حالت تهوع است و عامل دیگر کمبود ویتامین ب۶ در رژیم غذایی است.
برای بیشتر خانم‌ها علائم تهوع و استفراغ معمولاً قبل از هفته ۹ بارداری شروع می‌شود و در ماه‌‌های بعدی بارداری(بعد از ماه سوم بارداری) از هر ۱۰ خانم، ۹ نفر از آن‌ها، این علائم، از بین می‌رود. با این حال در بعضی خانم‌ها حالت تهوع و استفراغ ممکن است به مدت طولانی‌تری ادامه داشته باشد و از هر ۱۰ خانم، در ۱ نفر، این حالت تا بعد از هفته ۲۰ بارداری ادامه یابد.
حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری چقدر معمول است؟
در اوایل بارداری حالت تهوع واستفراغ و خستگی خیلی شایع و معمول است. در حدود نیمی از خانم‌های باردار، حالت تهوع و استفراغ وجود دارد و حدود ۳ نفر از هر ۱۰ نفر، فقط حالت تهوع بدون استفراغ را تجربه می‌کنند.
بعضی از افراد حالت تهوع و استفراغ را یک جزئی از دوران بارداری می‌‌دانند و برخورد آسان‌تری با آن دارند اما برای بعضی دیگر این حالت می‌تواند تأثیر زیادی بر روی فعالیت‌‌های روزمره آن‌ها و کیفیت زندگی‌شان بگذارد.
درمان‌هایی که برای حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری وجود دارد:
اگر شما حالت تهوع و استفراغ بارداری دارید، ماما و پزشک توصیه‌‌هایی به شما خواهند کرد و به‌وسیله تغییر در رژیم غذایی علائم تهوع و استفراغ در شما کمتر خواهد شد.
این توصیه‌ها شامل:
- به خوبی استراحت کنید زیرا خستگی زیاد حالت تهوع و استفراغ را در شما بدتر میکند.
- اگر صبح‌‌ها حالت تهوع دارید در صورت امکان برای بیدار شدن به خودتان زمان بدهید. از یک خوراکی خشک مثل بیسکوییت ساده و یا نان تست ساده قبل از بلند شدن از تخت استفاده نمایید.
- به مقدار زیادی مایعات مانند آب بنوشید. البته مایعات را کم کم ولی به تعداد دفعات زیادتری بنوشید. ممکن است به جلوگیری از حالت تهوع کمک کند.
- وعده‌‌های غذایی خود را زیادتر کنید ولی در هر وعده به مقدار کمی غذا مصرف کنید. به ازای ۳ وعده سنگین غذایی چندین مرتبه در طول روز غذا میل کنید.
- غذاهایی مصرف کنید که دارای کربوهیدرات بالایی هستند مانند: نان، برنج، ماکارونی و از خوردن غذاهای چرب خودداری کنید.
- بعضی از خانم‌ها غذاهای نمکی و ترش را راحت‌تر از غذاهای شیرین و فلفلی می‌توانند استفاده کنند، که این هیچ ایرادی ندارد.
- سعی کنید غذای‌تان را سرد میل کنید. چون غذاهای سرد بوی کمتری نسبت به غذاهای گرم دارند. بوی غذا گاهی اوقات باعث حالت تهوع و استفراغ در شما می‌شود.
- از خوردن غذاهایی که بوی آن‌ها باعث حالت تهوع و استفراغ در شما می‌شود خودداری نمایید.
- از نوشیدن مایعات خیلی سرد، خیلی شیرین و یا خیلی ترش خودداری نمایید.
- در صورت امکان از اطرافیان‌تان برای پختن غذا کمک بخواهید. اما اگر این امکان برای شما وجود ندارد، غذاهای ساده و بدون چربی درست کنید که پخت آن برای شما آسان باشد.
- شواهدی وجود دارد که استفاده از زنجبیل می‌تواند در کاهش حالت تهوع و استفراغ کمک کند. می‌توانید از بیسکوییت زنجبیل و یا خوراکی‌های دیگری که در آن‌ها زنجبیل دارد، استفاده کنید.
- ذهن خود را از حالتی که دارید منحرف نمایید و خود را سرگرم کاری کنید. هرچه بیشتر به حالت تهوع خود فکر کنید، حال‌تان را بدتر میکند.
- لباس‌‌های راحت بپوشید مانند پیراهن. از لباس‌هایی که کمربند دارند و یا دور کمرتان کش دارد استفاده نکنید.
درمان‌های مفید برای از بین بردن حالت تهوع و استفراغ:
اگر حالت تهوع شما بعد از تغییراتی که در رژیم غذایی و روش زندگی خود دادید تغییر نکرد، پزشک متخصص شما برای یک مدت کوتاهی به شما استفاده از داروی ضد تهوع و استفراغ را توصیه خواهد کرد. این دارو‌ها برای دوران بارداری بی‌خطر هستند و صدمه‌ای به جنین نخواهد زد. اما این دارو می‌تواند عوارضی مانند منقبض شدن ماهیچه‌‌ها را در شما ایجاد کند که خیلی هم به ندرت و فقط در بعضی از خانم‌ها اتفاق می‌‌افتاد.
چه زمانی نیاز به ملاقات با پزشک دارید:
اگر تهوع و استفراغ زیادی دارید و هیچ نوشیدنی و غذایی را نمی‌توانید استفاده کنید، این ممکن است باعث سوءتغذیه و تشنگی زیاد در شما شود. باید با پزشک و یا مامای خود تماس بگیرید.
اگر:
رنگ ادرار شما تیره است.
۲۴ ساعت است که هیچ غذا و آبی نتوانسته‌اید استفاده کنید و یا در بدن خود نگاه دارید.
در هنگام ایستادن حالت سرگیجه و ضعف دارید.
دردهای شکمی دارید.
درجه حرارت بدن شما ۳۸ درجه و یا بالاتر رفته است.
خون استفراغ کرده‌اید.
همچنین عفونت‌های ادراری هم می‌توانند باعث تهوع و استفراغ شوند. این نوع عفونت‌ها معمولاً بر روی مثانه تأثیر می‌گذارند، اما ممکن است بر کلیه‌ها هم اثر بگذارند.
اگر هنگام دفع ادرار، درد دارید و یا همراه با ادرار خون دفع کرده‌اید، ممکن است دچار عفونت ادراری شده باشید و این عفونت نیاز به درمان دارد. در این مواقع بهتر است که مقدار زیادی آب بنوشید تا ادرار شما رقیق شود و درد کمتر گردد. لذا طی ۲۴ ساعت به پزشک مراجعه کنید.
دیگر عواملی که باعث حالت تهوع و استفراغ می‌شوند:
- داشتن حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری قبلی
- داشتن سابقه خانواد‌گی
- داشتن حالت تهوع و استفراغ هنگام حرکت ماشین، هواپیما و کشتی
- استرس
- اولین بارداری
- چاقی مفرط، داشتن شاخص توده بدن۳۰ و یا بالاتر از آن
- داشتن سابقه حالت تهوع در هنگام استفاده از قرص‌های ضد بارداری که حاوی استروژن هستند
- چند قلویی (بارداری برای ۲ قلو و یا ۳ قلویی)